Zakończenie najmu lokalu nie zawsze jest łatwe i przyjemne. Czasami niezbędne jest przeprowadzenie postępowania eksmisyjnego. W innych przypadkach, lokator wyprowadza się sam, ale pozostają po nim jakieś ruchomości, stare meble, ubrania. Co z tym wszystkim ma zrobić właściciel?
Wyrok eksmisyjny
Prostsza prawnie sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy dysponujemy wyrokiem eksmisyjnym. Wyrok ten zobowiązuje bowiem pozwanego (lokatora) do opuszczenia lokalu oraz opróżnienia go ze wszystkich rzeczy, które są w jego posiadaniu i pozostają w tym lokalu. Jeżeli więc lokator sam się wyprowadził, ale pozostawił w mieszkaniu swoje rzeczy, wówczas możemy skierować sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego składając odpowiedni wniosek do komornika. Komornik usuwa ruchomości oddając je dłużnikowi lub jego domownikowi, co załatwia sprawę. Gdyby to jednak nie było możliwe, wówczas rzeczy te oddaje ustanowionemu przez siebie dozorcy do przechowania, na koszt lokatora. Często tym dozorcą zostaje sam właściciel lokalu. Aby szybko pozbyć się tych rzeczy, powinien on w takim przypadku wezwać byłego lokatora do odbioru rzeczy i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin – nie krótszy niż 30 dni. Po bezskutecznym upływie tego czasu, może zwrócić się do sądu o odpowiednie zadysponowanie nimi – sprzedaż lub nawet ich zniszczenie.
Inne sytuacje
Inaczej musimy postąpić, gdy nie mamy wyroku eksmisyjnego (np. lokator już wcześniej sam się wyprowadził, ale zostawił jakieś stare meble).
Po pierwsze, jeżeli z okoliczności lub wprost z informacji od byłego lokatora wynika, że rzeczy te porzucił i już ich nie chce – możemy tę sytuację potraktować jako porzucenie z zamiarem wyzbycia się własności. Wówczas właściciel mieszkania może objąć je w posiadanie i uzyskać ich własność. Wówczas zaś może z tymi rzeczami – jako własnymi – zrobić co zechce, a więc między innymi po prostu je wyrzucić. Najlepiej dysponować tutaj pismem od lokatora, żeby w przyszłości nie doszło do sporu czy rzeczywiście chciał on się wyzbyć swojej własności.
„Zachowanie adekwatnego do sytuacji sposobu działania, chroni właściciela przed odpowiedzialnością odszkodowawczą lub nawet karną – za przywłaszczenie mienia.”
Uważam, że podobnie można postąpić w sytuacji, gdy lokator bez żadnej informacji pozostawia w mieszkaniu komplet kluczy, zabiera większość swoich rzeczy, a pozostawia jakieś wybrane, gorszej jakości. Z takich okoliczności można wyprowadzić wniosek, że pozostawionych rzeczy już nie chce.
Jeżeli natomiast nie mamy pewności co do woli lokatora w odniesieniu do pozostawionych rzeczy, możemy skorzystać z dwóch ścieżek. Pierwsza możliwość, to potraktowanie pozostawionych rzeczy jako znalezionych. Zgodnie z ustawą o rzeczach znalezionych, jeżeli znane jest nam aktualne miejsce pobytu byłego lokatora, powinniśmy niezwłocznie zawiadomić go o znalezieniu rzeczy i wezwać do ich odbioru. Jeżeli nie znamy adresu, powinniśmy o znalezieniu rzeczy zawiadomić właściwego starostę. Czyniąc zadość swoim obowiązkom, właściciel mieszkania może przy biernej postawie właściciela rzeczy stać się ostatecznie właścicielem rzeczy znalezionych i w konsekwencji zadysponować nimi według swojej woli. Do tego czasu zobowiązany jest jednak rzeczy przechowywać. Jeżeli możliwe było doręczenie wezwania do odbioru rzeczy, własność rzeczy przechodzi po upływie 1 roku. Druga możliwość, to złożenie do sądu pozwu o ochronę własności poprzez zobowiązanie byłego lokatora do opróżnienia mieszkania z jego rzeczy. Dysponując stosownym wyrokiem, możemy skierować sprawę do komornika, zaś tryb postępowania będzie analogiczny do tego, który opisałem w przypadku wyroku eksmisyjnego.
Jak widać, pozostawienie rzeczy przez lokatora wymaga pewnej aktywności ze strony właściciela. Zachowanie adekwatnego do sytuacji sposobu działania, chroni go przed odpowiedzialnością odszkodowawczą lub nawet karną – za przywłaszczenie mienia. Warto więc zadbać o prawidłowe postępowanie.
Zachęcam do komentowania wpisu i podzielenia się doświadczeniami w zakresie usuwania rzeczy po lokatorze.
adw. Artur Piwowarczyk
Podstawa prawna: art. 180, art. 187 k.c., art. 1046 k.p.c., ustawa o rzeczach znalezionych.